Doç. Dr. Çağrı Tiryaki

Karaciğer, vücudun metabolizması, detoksifikasyonu ve sindirimi gibi hayati fonksiyonlarda merkezi bir role sahiptir. Karaciğer hastalıkları; benign ve malign tümörlerden, siroz ve diğer kronik inflamatuvar durumlara kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Cerrahi tedaviler, hastalığın tipine, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre kişiye özel olarak planlanır. Modern cerrahi teknikler ve multidisipliner yaklaşımlar, hastaların yaşam kalitesini artırmayı ve uzun dönem sağkalım oranlarını iyileştirmeyi hedeflemektedir.

 

1. Tanısal Süreç ve Değerlendirme

Klinik Değerlendirme ve Anamnez

Karaciğer hastalıklarının tanısında, hastanın detaylı öyküsü alınarak mevcut semptomlar (örneğin, sarılık, karın ağrısı, kilo kaybı, yorgunluk) ve risk faktörleri (alkol kullanımı, viral hepatit öyküsü, ailede karaciğer hastalıkları) değerlendirilir. Fiziksel muayene sırasında karaciğerin boyutu, sertliği ve hassasiyeti incelenir.

Görüntüleme ve Laboratuvar Testleri

​

• Ultrasonografi: Karaciğerin morfolojik yapısının ve tümör varlığının ilk değerlendirilmesinde kullanılır.

• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Tümörün boyutu, yerleşimi ve yayılımının detaylı olarak incelenmesinde temel bir görüntüleme yöntemidir.

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Karaciğer dokusunun detaylı anatomik yapısının değerlendirilmesi ve vasküler ilişkilerin belirlenmesinde tercih edilir.

• Laboratuvar Testleri: Karaciğer fonksiyon testleri, tümör belirteçleri (örneğin, Alfa-fetoprotein – AFP) ve enfeksiyon marker’ları, tanı ve tedavi planlamasında ek bilgi sağlar.

• Biyopsi: Şüpheli lezyonlarda kesin tanı için karaciğer dokusundan örnek alınarak histopatolojik inceleme yapılır.

 

2. Cerrahi Yaklaşımlar ve Teknikler

Karaciğer cerrahisi, hastalığın tipine ve yayılımına göre değişik yöntemlerle uygulanmaktadır:

 

Karaciğer Rezeksiyonu (Hepatektomi)

• Tanım: Kanserli veya hasarlı karaciğer dokusunun, çevresindeki sağlıklı dokuyla birlikte çıkarılmasıdır.

• Kullanım Alanları: Hepatoselüler karsinom, kolorektal metastazlar ve diğer lokalize karaciğer lezyonlarında uygulanır.

• Avantajları: Organ koruyucu yaklaşımla, hastalıklı bölgenin tamamen ortadan kaldırılması hedeflenir.

 

Laparoskopik Karaciğer Cerrahisi

• Tanım: Minimal invaziv tekniklerle, küçük kesiler üzerinden gerçekleştirilen karaciğer rezeksiyonu veya diğer işlemler.

• Kullanım Alanları: Küçük, lokalize tümörlerde ve benign lezyonlarda tercih edilir.

• Avantajları: Daha hızlı iyileşme, minimal yara izi ve düşük komplikasyon riski.

 

Karaciğer Transplantasyonu

• Tanım: Fonksiyonunu yitirmiş veya ileri evre karaciğer hastalıklarında, donör karaciğerin nakliyle gerçekleştirilen tedavidir.

• Kullanım Alanları: Son evre karaciğer hastalıkları, tedaviye yanıt vermeyen siroz veya bazı malign durumlarda uygulanır.

• Avantajları: Hastanın yaşam kalitesini ve sağkalım oranını artırmada etkili bir yöntemdir.

 

3. Operasyon Süreci ve Postoperatif Yönetim

 

Preoperatif Hazırlık

Hastanın genel sağlık durumu, mevcut komorbiditeler, beslenme durumu ve hastalığın evresi detaylı olarak değerlendirilir. Anestezi, radyoloji, patoloji ve onkoloji ekipleri arasında yapılan multidisipliner toplantılar, kişiye özel tedavi planının oluşturulmasında kritik öneme sahiptir.

 

Cerrahi İşlem Aşamaları

1. Anestezi ve Operasyonel Hazırlık: Genel anestezi altında, hastanın ameliyat öncesi tüm hazırlıkları titizlikle tamamlanır.

2. Lezyonun Rezeksiyonu veya Transplantasyon: Seçilen cerrahi teknik doğrultusunda, hastalıklı karaciğer dokusu dikkatlice çıkarılır veya donör karaciğer nakli gerçekleştirilir.

3. Vasküler ve Biliyer Rekonstrüksiyon: Karaciğerin damar yapıları ve safra yolları yeniden yapılandırılır.

4. Komplikasyonların Kontrolü: Operasyon sırasında kanama, enfeksiyon veya sızıntı gibi komplikasyon riskleri minimize edilerek özenle kapatılır.

 

Postoperatif Bakım ve Takip

Cerrahi sonrası dönemde, hastaların yoğun bakımda izlenmesi, ağrı yönetimi, yara bakımı ve beslenme desteği sağlanır. Uzun dönem takiplerde, düzenli görüntüleme ve laboratuvar testleri nüks riskinin erken tespiti ve ek tedavi stratejilerinin uygulanması açısından büyük önem taşır. Özellikle transplantasyon yapılan hastalarda, immünosupresif tedavinin düzenlenmesi kritik bir rol oynar.

 

4. Sonuç

Karaciğer cerrahisi, hastalığın tipine, yayılımına ve hastanın genel sağlık durumuna göre özenle planlanmalı ve uygulanmalıdır. Doç. Dr. Çağrı Tiryaki olarak, modern cerrahi teknikler, multidisipliner ekip çalışması ve kapsamlı postoperatif bakım ile hastalarımızın en iyi sonuçları elde etmelerini hedeflemekteyiz. Erken tanı ve kişiye özel tedavi stratejileri sayesinde, karaciğer hastalıklarının kontrol altına alınması ve hastaların yaşam kalitesinin artırılması mümkün olmaktadır.